بدون هیچ شک و شبههای داشتن تلفن همراه بهترین راه برای در تماس بودن با فرزندان است. اما آیا فرزند شما آمادگی داشتن گوشی موبایل را دارد؟ داشتن تلفن همراه چه مزایا و معایبی برای فرزند شما خواهد داشت؟ آیا سن فرزندان شما برای داشتن یک دستگاه ارتباطی مانند گوشی موبایل مناسب است؟
مزایا: در واقعیت نمیتوان مزایای داشتن یک تلفن همراه برای فرزند را نادیده گرفت. در صورتیکه فرزند شما یک گوشی به همراه داشته باشد، به راحتی میتوانید با یک تماس بفهمید او کجاست. چه کار میکند؟ با کیست؟ کی به خانه میآید یا چرا دیر کرده است؟ در این صورت خیالتان راحت است که در صورت بروز هرگونه مشکل، فرزند شما به راحتی به شما دسترسی خواهد داشت و در کل امنیت بیشتری دارد. ولی آیا واقعا امنیت بیشتری دارد؟
این مساله که بیشتر والدین برای فرزندان خود گوشی موبایل تهیه میکنند، امری غیر قابل انکار است. اغلب کودکان بین 14 تا 17 سال گوشی دارند و در هجده سالگی نداشتن تلفن همراه امری غیر عادی به شمار میآید. برخی خانوادهها در سنین بسیار پایینتری برای فرزندان خود اقدام به خرید گوشی میکنند.
اولین مساله مورد بررسی بحث تشعشعات تلفن همراه است
همواره از منابع مختلف مقالات و تحقیقاتی منتشر میشود که تشعشعات تلفن همراه تاثیر منفی روی سلامتی دارند. واقعیت این است که تاثیر تشعشعات تلفن همراه بر سلامتی هنوز هم در تحقیقات معتبر اثبات نشده است و به نظر نمیرسد تاثیرات در این زمینه قابل توجه باشند. هرچند که برای کودکان زیر 11 سال به همراه داشتن تلفن همراه و مکالمهی تمام روز با تلفن امری خطرناک تلقی میشود. همچنین میتوان به جای استفاده از خودِ گوشی برای مکالمه، از هندزفریهای بلوتوث یا سیمی استفاده کرد و یا از بلندگوی تلفن بهره جست.
دومین مساله تاثیرات خیره شدن به صفحه نمایش گوشی یا تبلت به مدت طولانی است
در اینجا نکته دیگر قابل بررسی، استفاده از تلفن همراه یا تبلت در اوقات قبل از خواب است. مطالعات نشان میدهد خیره شدن به صفحه نمایش به مدتهای طولانی مانند یک ساعت و بیشتر تاثیرات نامناسبی در کیفیت خواب افراد میگذارد. این مساله در کودکان تاثیر بیشتری دارد. همچنین چون امروزه بیشتر کودکان اتاق خواب مستقل خود را دارند، والدین نمیتوانند تشخیص دهند که فرزندشان واقعا خوابیده است یا در حال استفاده از گوشی خود میباشد.
مساله سوم استفاده از تلفنهای همراه در هنگام انجام کارهای روزمره است
مطالعات نشان میدهد مشکلات استفاده از تلفن همراه در هنگام رانندگی مخصوص به سن نوجوانان نیست و برخی از بزرگسالان نیز این کار را انجام میدهند. از طرف دیگر شاید این سوال پیش بیاید که نوجوانان تا سن 18 سالگی حق داشتن گواهینامه را ندارند، ولی تجربه نشان میدهد بیشتر نوجوانان در سنین 15 تا 18 سالگی بدون مجوز رانندگی میکنند و اغلبشان در صورت داشتن تلفن همراه در هنگام رانندگی مکالمه یا تایپ میکنند. چون نوجوانان در این سن و سال بیشتر حس میکنند دارای قدرت انجام چندین کار به طور همزمان هستند، عموما بدون ترس در هنگام رانندگی یا انجام کارهای دیگر مکالمه میکنند. و همچنین مطالعات نشان میدهد نوجوانان در این بازهی سنی بسیار در این شرایط آسیبپذیر هستند. در کل این مساله از سمت والدین نیاز به توجه و مراقبت بیشتری دارد. همچنین استفاده از تلفن همراه در کلاس درسی میتواند باعث حواس پرتی و افت تحصیلی و یادگیری شود. استفاده از تلفن همراه در هنگام درس خواندن و مطالعه نیز کارایی را تا حد زیادی پایین میآورد.
اخاذی، قلدری، تهدید و ارعاب مجازی اصلیترین مساله ی مورد بحث است
تلفنهای همراه به خصوص تلفنهای هوشمند، امروزه فقط یک گوشی موبایل ساده نیستند. قابلیت اتصال به اینترنت پر سرعت و دسترسی به انواع شبکههای اجتماعی و راههای ارتباطی، اشتراک تصاویر و ویدیوها و دیگر قابلیتهای ارتباطی باعث شده است که تلفن هوشمند به یک شاهراه ارتباطی با دنیای مجازی تبدیل شود. عدم آگاهی از شرایط و ضوابط استفاده از تکنولوژیهای جدید و کمبود فرهنگ کاربری از یک سو و قواعد فرهنگی محلی خاص از سوی دیگر، مساله را بسیار پیچیدهتر میکند. خانوادههای ایرانی با توجه به شرایط فرهنگی موجود خود، باید بسیار بیشتر به این دسته از مسایل توجه نمایند. همواره افراد ناسالم در هر محیطی پیدا میشوند که دست به سو استفاده از شرایط و امکانات میزنند. بهتر است گوشی فرزند خود را در بازههای زمانی گوناگون بررسی کنید و مسایل مورد نیاز و خطرات احتمالی را با او در میان بگذارید. اگراعتماد و صمیمیت بین شما و فرزندتان ایجاد شده باشد، او در صورت بروز مسایل و مشکلات میتواند مساله را با شما در میان بگذارد. محتوای هرز و نادرست به راحتی روی وب در دسترس است و گروهبندی مناسب سنی در بیشتر رسانهها به درستی رعایت نمیشود. سوال اصلی این است که آیا فرزند شما آمادگی تقابل با این چالشها را دارد؟ آیا در صورت بروز مساله، در جریان مشکلات پیش آمده قرار خواهید گرفت؟ واقعیت این است که این مساله در بین بحثهای مطرح شده بیشترین اهمیت را دارد و هرچه بیشتر نیازمند توجه است.
نوجوانان در دوران بلوغ ممکن است تغییرات غیر قابل پیشبینی در رفتار و عملکردشان داشته باشند. تحقیقات نشان میدهد استفاده بیش از اندازه از بازیها و سرگرمیهای الکترونیکی و عدم فعالیت فیزیکی میتواند تاثیرات نامناسبی در روحیه نوجوانان داشته باشد. ولی در کل نمیتوان مزایای به همراه داشتن یک وسیلهی ارتباطی هوشمند توسط یک نوجوان را انکار کرد. امروزه بیشتر تلفنهای همراه قابلیت ارسال لحظه به لحظهی موقعیت مکانی دارنده تلفن را به یک نقطهی دیگر دارند و برخی والدین از این امکان برای نظارت بر رفت و آمد فرزندان استفاده میکنند. همچنین با داشتن تلفن همراه، دسترسی بسیار آسانتر می گردد. این که فرزند شما برای داشتن تلفن همراه آماده است یا خیر، تا حد زیادی به خود شما و رشد عقلی (نه سنی) فرزندتان بستگی دارد. در هر حال میتوانید با رعایت نکتههای زیر اثرات جانبی منفی این مساله را تا حدودی کنترل نمایید.
برای فرنزندان خود یک گوشی تلفن همراه ساده (غیر هوشمند) تهیه کنید. در این شرایط بسیاری از مسایل و مشکلات اجتماعی و ارتباطات مجازی رفع میشوند.
محدودیت قایل شوید. محدودیتهای زمانی، کنترل اعتبار مصرف شده و زمان استفاده از تلفن میتواند شما را تا حد زیادی در امر نظارت یاری کند. اجازه ندهید فرزندتان تلفن همراه را همیشه نزدیک خود نگه دارد. در خانه برای استفاده از آن محدودیت قایل شوید.
آموزش دهید. مسایل و مشکلات روز اجتماعی را حدالامکان به فرزند خود آموزش دهید و او را با رفتارهای خطرساز آشنا کنید. مرزها را به خوبی به او آموزش دهید. این مساله نیاز به آگاهی بالا و صبر و تلاش زیادی از سمت شما دارد.
با فرزند خود رفیق باشید. سعی کنید در مقام یک دوست و با توجه به روحیات و شرایط سنی فرزند خود با مسایل برخورد کنید. در صورت جلب اعتماد کامل او تقریبا هیچ خطر عمدهای او را تهدید نمیکند. چون شما به سرعت در جریان قرار میگیرید و میتوانید جلوی عواقب بعدی را بگیرید.
همانطور که بیان شد تشخیص اینکه خرید موبایل برای فرزندانتان و میزان آمادگی آنها برای استفاده از گوشی تا چه حدی است، بیشتر از هرچیزی به شما و فرزندتان بستگی دارد. ولی داشتن تلفن همراه در سنین خردسالی و کودکی اصلا توصیه نمیشود و در شرایط نوجوانی در صورت ضرورت باید حتما اقدامات احتیاطی را لحاظ نمایید. مهمترین مساله فرآیند نظارتی شما بر نحوه استفاده از تلفن همراه است.